Phát triển chế phẩm bổ sung chức năng tự nhiên từ nấm bào ngư xám (Pleurotus ostreatus) và đông trùng hạ thảo (Cordyceps militaris) nhằm giảm thiểu tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị
Từ khóa:
Pleurotus ostreatus; Cordyceps militaris; Hoạt tính chống oxy hóa; Điều hòa miễn dịch; Tác dụng phụ của hóa trị.Tóm tắt
Hóa trị và xạ trị, mặc dù có hiệu quả trong điều trị ung thư, thường gây ra stress oxy hóa, ức chế miễn dịch và các tác dụng phụ toàn thân làm suy giảm chất lượng sống của người bệnh. Nghiên cứu này nhằm phát triển một chế phẩm bổ sung chức năng tự nhiên từ nấm bào ngư xám (Pleurotus ostreatus) và đông trùng hạ thảo (Cordyceps militaris) nhằm giảm thiểu các tác dụng bất lợi này. Quá trình chiết tách tối ưu được thực hiện với dung môi ethanol–nước (tỷ lệ 30:70) ở 60 °C trong 120 phút, đạt hiệu quả thu hồi tối đa các hợp chất hoạt tính sinh học liên quan đến phenolic và protein. Dịch chiết phối hợp thể hiện hoạt tính chống oxy hóa đáng kể, với giá trị IC₅₀ lần lượt là ~ 47,06 mg/mL (phép thử DPPH) và 41,47 mg/mL (ức chế peroxy hóa lipid), cho thấy khả năng trung hòa gốc tự do ở mức vừa và bảo vệ lipid màng tế bào. Thử nghiệm tăng sinh đại thực bào cho thấy phản ứng hai pha, với mức kích thích tối đa ~ 8% ở nồng độ 0,04 mg/mL, gợi ý tác dụng điều hòa miễn dịch mạnh ở liều thấp. Kết quả này khẳng định tiềm năng hiệp đồng của các hoạt chất sinh học từ P. ostreatus và C. militaris trong việc giảm tổn thương oxy hóa và tăng cường chức năng miễn dịch, mở ra hướng bổ trợ an toàn, bền vững cho bệnh nhân trong quá trình điều trị ung thư.
Tài liệu tham khảo
[1]. Zawrzykraj, M., et al. "The effect of chemotherapy and radiotherapy on stem cells and wound healing. Current perspectives and challenges for cell-based therapies", Biomedicine Pharmacotherapy, 168, p. 115781, (2023).
[2]. Liu, B., et al. "Exploring treatment options in cancer: tumor treatment strategies", Signal Transduction Targeted Therapy, 9(1), p. 175, (2024).
[3]. Tian, F., et al. "The effects of dietary Cordyceps militaris substrate on growth, immunity, gonadal quality, and gut microbiota of the sea urchin Strongylocentrotus intermedius", Animal Feed Science Technology, p. 116428, (2025).
[4]. Dai, K.-y., et al. "Extraction, structural identification and anti-tumor activity of two Cordyceps militaris polysaccharides evaluated by S180 tumor-bearing mice", Industrial Crops Products, 210, p. 118163, (2024).
[5]. Łysakowska, P., A. Sobota, and A. Wirkijowska. "Medicinal mushrooms: Their bioactive components, nutritional value and application in functional food production—A review", Molecules, 28(14), p. 5393, (2023).
[6]. Sen, P., et al. "Nutrients and Bioactive compounds of Pleurotus ostreatus mushroom", NewBioWorld, 3(2), pp. 8–12, (2021).
[7]. Sreedharan, P.L., et al. "The Emerging Role of Oyster Mushrooms as a Functional Food for Complementary Cancer Therapy", Foods, 14(1), p. 128, (2025).
[8]. Akbal, A., S. Şahin, and B. Güroy. "Optimization of ultrasonic-assisted extraction of polysaccharides from Ulva rigida and evaluation of their antioxidant activity", Algal Research, 77, p. 103356, (2024).
[9]. Chou, Y.-C., et al. "Current progress regarding Cordyceps militaris, its metabolite function, and its production", Applied Sciences, 14(11), p. 4610, (2024).
[10]. Liu, J.-y., et al. "Immunomodulatory and antioxidative activity of Cordyceps militaris polysaccharides in mice", International Journal of Biological Macromolecules, 86, pp. 594–598, (2016).
[11]. Trí, L.M., et al. "Investigation of Biological Activities of Mixed Extracts of Medicinal Mushrooms (Pleurotus Citrinopileatus and Cordyceps Militaris) in Protecting Human Health", TNU Journal of Science and Technology, 228(13), pp. 476–482, (2023).
[12]. Nguyen, D.T., et al. "Ultrasound-assisted Extraction of β-glucan from Vietnam Pleurotus Citrinopileatus Enhances Anti-oxidant Activities", 15(5), p. E200624231105, (2025).
[13]. Heleno, S.A., et al. "Tocopherols composition of Portuguese wild mushrooms with antioxidant capacity", Food Chemistry, 119(4), pp. 1443–1450, (2010).
[14]. Kalogerakou, T. and M.J.A. Antoniadou. "The role of dietary antioxidants, food supplements and functional foods for energy enhancement in healthcare professionals", 13(12), p. 1508, (2024).
[15]. Preethi, K., G. Kuttan, and R.J.P.b. Kuttan. "Antioxidant Potential of an Extract of Calendula officinalis. Flowers in Vitro. and in Vivo", 44(9), pp. 691–697, (2006).
[16]. Ovcharenko, D., D. Mukhin, and G.J.P. Ovcharenko. "Alternative cancer therapeutics: unpatentable compounds and their potential in oncology", 16(9), p. 1237, (2024).
[17]. Sabino Ferrari, A.B., et al. "Pleurotus ostreatus and Agaricus subrufescens: investigation of chemical composition and antioxidant properties of these mushrooms cultivated with different handmade and commercial supplements", International Journal of Food Science Technology, 56(1), pp. 452–460, (2021).
